ξερουμε τιποτα για τον καπεταν φωντα; η δραση του στην αργιθεα…

Η ΜΑΧΗ ΣΤΗΝ ΑΣΦΑΚΑ

www.stefaniada.gr/docs/MARTIOS%2008.pdf -

σε ευχαριστω χαρισματικε..

Στο μακρινό παρελθόν είχαν αναφερθεί τα εξής από μέλη της ομάδας που δεν είναι πλέον μαζί μας (έχουν χρόνια να συνδεθούν, ελπίζω να χαίρουν άκρα υγείας...)

ας προσπαθήσουμε να συνδέσουμε τα κομμάτια του παζλ...

Καπετάν Φώντας (Παπανικολάου Ξενοφών) από Τσαριτσάνη Ελασσόνας, σκοτώθηκε στη μάχη της Ασφάκας το 1949

Η ΠΡΩΤΗ ΑΝΤΑΡΤΙΚΗ ΟΜΑΔΑ ΤΟΥ ΟΛΥΜΠΟΥ

Σαν έδυσε ο ήλιος του «ΟΧΙ» στ' Αρβανίτικα βουνά και πλάκωσε η νύχτα της μαύρης κατοχής σ' όλη τη χώρα, βουβάθηκαν τα πάντα. Παντού απλώθηκε το σκοτάδι και βασίλευε, ο τρόμος κι ο φόβος, μέχρι την τελευταία γωνιά της Ελληνικής γης. Ο κατακτητής αφού ολοκλήρωσε την κατοχή του σ' όλη τη χώρα και στραγγυλοκάθησε, από τις πρώτες κιόλας μέρες άρχισε να εφαρμόζει το καταστρεπτικό του έργο. Οι 4/Αυγουστιανοί αξιωματικοί της χωροφυλακής, ευτυχώς λίγοι, και τα τσιράκια της Μεταξικής δικτατορίας, πρόθυμα παρέδωσαν τα κλειδιά των φυλακών, στις οποίες πολιτικοί ιδεολόγοι Κομμουνιστές κρατούνταν, χωρίς βέβαια να λησμονήσουν να παραδώσουν κι ονομαστικές καταστάσεις ιδεολόγων πολιτών, όλης της χώρας, στα νέα τους αφεντικά, στους Γερμανο-Ιταλούς κατακτητές.

Έτσι έγινε και στην Τσιαρίτσιανη, κωμόπολη της Επαρχίας Ελασσόνας, με πανάρχαια Ιστορία και δημοκρατικούς πολίτες. Η λίστα που στην Καραμπιναρία δόθηκε περιείχε πολλά ονόματα, μα εκείνα που ήταν σημαίνοντα κι επικίνδυνα πρόσωπα, ήταν: Ο Παπαστεργίου Λευτέρης, που ήταν κι ο υπεύθυνος, ο Ξυνός Νίκος, ο Κηπουρός Κώστας, ο Καραμήτσιος Αντώνης, ο Πάπας Μήτσιος, ο Ματούλας Αντώνης, ο Χαλκιάς Κώστας, ο Βίτκος Αποστόλης κι άλλοι. Παράξενα ειδοποιήθηκαν από επίσημη πηγή ότι διακινδύνευαν να συλληφθούν. Πήραν ασφαλιστικά μέτρα και φυλάγονταν. Είχαν λημέρι τον Άγιο Αθανάσιο. Με το σκοτωμό του Αποστόλη Βίτκου στις 26 Απρίλη1942, άλλαξαν τοποθεσία λημεριού και πήραν πιο προφυλακτικά κι αυστηρά μέτρα προφύλαξης. Στο Βαλέτσικο έστησαν προσωρινά το νέο τους λημέρι και στη συνέχεια στο «Μπιχτέσι» Καρυάς, μέχρι τη μέρα της εμφάνισης τους. Στις 18 Μάη 1942 συναντήθηκαν στο Κουκούλι της Διάβας οι διωκόμενοι και ύστερα από εντολή του Θεσσαλικού Γραφείου καταρτίζουν την πρώτη ένοπλη ανταρτοομόδα που αποτελούνταν από τους:

1. Νικόλαο Ξυνό, που εκλέχτηκε αρχηγός σε συνέλευση από την ομάδα του, με το ψευδώνυμο «Ζωντανός» αρχικά κι ύστερα «Σμόλι¬κας» , επειδή οργάνωσε το Αντάρτικο στο Σμόλικα.
2. Λευτέρη Παπαστεργίου, με το ψευδώνυμο «Κρινάκης» αρχικά κι «Ολυμπίσιος» αργότερα.
3. Μήτσιο Πάπα, με το ψευδώνυμο «Δαντές» και «Ζαγοριανός» αργότερα.
4. Κηπουρό Kώστα του Σπύρου, με το πρώτο ψευδώνυμο «Ψηλός» και «Mετσoβίτης» το κατοπινό του.
5. Καραμήτσιο Αντώνη, με το ψευδώνυμο «Μπουχτάρης».
6. Παπανικολάου Ξενοφών, με το όνομα «Φόντας» και
7. Οικονόμου Βασίλη, με το ψευδώνυμο «Μπαλντούμης».
   Οι πρώτοι έξι κατάγονταν από την Τσιαρίτσιανη κι ο έβδομος από το Δομένικο.

Ύστερα από λίγες μέρες και κατά την παραμονή της πρώτης ομάδας στο «Μπιχτέσι» κατατάχτηκαν κι οι Μπάλαλας Νίκος με το ψευδώνυμο «Μπαντέκος» με τον Καψάλη Θωμά, από την Τσιαρίτσιανη και οι δυο τους, που αναδείχτηκαν εξέχοντα στελέχη του Ε.Λ.Α.Σ., στον Εθνικοαπελευθερωτικό αγώνα και θρύλος είχαν γίνει στον Εμφύλιο πόλεμο με τα κατορθώματα τους. Στο ίδιο χρονικό διάστημα της παραμονής της ομάδας στο «Μπιχτέσι» και προ της συνάντησης των ομάδων του άνω Ολύμπου, του κάτω Ολύμπου και του Κισσάβου, εθελοντικά κατατάχτηκαν, ένας χωροφύλακας με το ονοματεπώνυμο Κούρκουλας Ιωάννης, δραπέτης από το Σανατόριο Πέτρας, που είχε απελευθερώσει κρατούμενους άρρωστους Κομμουνιστές και τρία παιδιά από το Λιτόχωρο με το όνομα «Παπούδες», ο Παναγιώτης, ο Διονύσης κι ο Θανάσης Μανίκας από το χωριό Βλάστη. Τελευταίος κατατάχτηκε ο Αλέκος Βίδρας, φουστανελλοφόρος κι εξαίσιο παλληκάρι, από το Πολυνέρι Γρεβενών, που έδρασε ποικιλοτρόπως στον αντιστασιακό αγώνα και σκοτώθηκε στον εμφύλιο σπαραγμό στη μάχη των Γρεβενών. Έτσι η πρώτη αντάρτικη ομάδα του Ολύμπου έφτασε στους δεκαπέντε (15) αντάρτες, όλοι τους ψυχομένοι και θαρραλέοι, μαχητικοί και αποφασιστικοί, ενθουσιώδεις και φιλότιμοι, άριστοι πατριώτες και πολεμιστές και που ήταν: Ο Ξυνός, αρχηγός, ο Παπαστεργίου, ο Καραμήτσιος, ο Κηπου¬ρός, ο Πάπας, ο Φόντας, ο Οικονόμου, ο Μπαντέκος, ο Καψόλης, ο Βίδρας, ο Κούρκουλας, ο Παναγιώτης, ο Διονύσης, ο Μανίκας κι ο Μπαρμπαρούσης.

Γίνεται η συνάντηση και με τις ομάδες του Κάτω Ολύμπου και Κισσάβου στις 20 lουνίου του 1942 κι από κοινού παίρνεται απόφαση να μπουν σε δράση. Έτσι η ομάδα του Ολύμπου κάνει την πρώτη της επίσημη εμφάνιση στα Σκαμνιά Ολύμπου με τη Γαλανόλευκη και πατριωτικό τραγούδια στις 27 Αυγούστου το 1942 και στις 29/8/42 πραγματοποιεί τη δεύτερη εμφάνιση στο Πύθιο που ενθουσιάστηκαν οι κάτοικοι του. Από εκεί και πέρα άρχισε να δυναμώνει το Αντάρτικο και να γίνεται ανοιχτός και σκληρός. αγώνας.

ΠΑΠΑΝΙΚΟΛΑΟΥ ΞΕΝΟΦΩΝ του ΔΗΜΗΤΡΙΟΥ (1912 - 1949)
(Φόντας)

Στην Ξακουσμένη και Δοξασμένη Τσιαρίτσιανη γεννήθηκε το 1912. Αγροτόπαιδο ήταν και είχε Γυμνασιακές γνώσεις. Τις προοδευτικές ιδέες, από νεανική ακόμα ηλικία, τις απόκτησε. Μέλος του Κ.Κ.Ε. ήταν κι αγωνίζονταν από τα προπολεμικά χρόνια για την καλλιτέρευση της εργατικής τάξης και γενικά του ανθρωπίνου συνόλου. Με την κήρυξη του Ελληνο- Ιταλικού πολέμου στην πρώτη γραμμή βρέθηκε. Με το βαθμό του Λοχία πολέμησε γενναία, για να μη σκλαβωθεί η Πατρίδα μας, που υπεραγαπούσε και να μην καθίσει στο σβέρκο μας ο ξένος και ντόπιος φασισμός. Με την κατάρρευση του πολέμου στο σπίτι του ξαναγύρισε και με τις αγροτικές του ασχολίες, για την ανόρθωση των καταστραμμένων οικονομικών, άρχισε να ασχολείται. Όμως οι καταχτητές τον αναζήτησαν από τις πρώτες κιόλας μέρες της κατοχής σαν Κομμουνιστή. Τα κατάλληλα μέτρα διαφύλαξης πήρε και με άλλους συμπατριώτες του φυγοδικούσε. Για να αμύνονται σε περίπτωση κινδύνου, οπλίστηκαν και έτσι δημιουργήθηκε η πρώτη ανταρτοομάδα, που λημέρι είχε στο «Μπιχτέσι» Καρυάς Ολύμπου και που ένα από τα βασικά ιδρυτικά μέλη ήταν κι ο Φόντας. Για την απόκτηση της λευτεριάς και τα δημοκρατικά ιδεώδη πάλεψε μέσα από τις τάξεις του ένδοξου και λαογέννητου ΕΛΑΣ που έφτασε μέχρι το αξίωμα του Συγκροτάρχη. Με την απελευθέρωση κυνηγήθηκε και διώχτηκε. Στο Δ.Σ.Ε. από τους πρώτους εντάχτηκε και τον αγώνα συνέχισε. Μέχρι Δ/τής Τάγματος του Αρχηγείου Κόζια¬κα. για τις διοικητικές του ικανότητες αναδείχτηκε. Στο «Μαλιμάδι» σε φονική μάχη σκο¬τώθηκε το 1949. Ήταν ένας από τους πιστούς, τίμιους λαϊκούς αγωνιστές, ο Φόντας, μαχητικός, φιλότιμος, λογικός, συνειδητός και πολύ αποφασιστικός και πονετικός. Το χώμα που τον σκεπάζει ας είναι αλαφρό και η μνήμη του αιώνια.

η Αλκμήνη που αναφέρεται (ασχέτως με την ορθότητα των πληροφοριών που αναφέρονται), μήπως είναι η Αλκμήνη Λογοθέτη που η δράση της ήταν από Δούσικο ως Μεγάρχη Τρικάλων και πέθανε το 2015 στην Τσεχία και τελευταία επιθυμία της ήταν να αποτεφρωθεί η σορός της και να σκορπιστούν οι στάχτες της στον Κόζιακα...;

Κείμενο (4.08.2015)
Σε πολλούς ίσως αυτό το όνομα να μη λέει και πολλά.

Κι όμως, η Αλκμήνη Λογοθέτη ήταν ενταγμένη στο ΕΑΜ, υπεύθυνη για την οργάνωση των γυναικών από το Δούσικο ως την Μεγάρχη, ένα σύνολο 25 χωριών, αργότερα, στον εμφύλιο, πολέμησε στις τάξεις του ΔΣΕ, πήρε τον δρόμο της πολιτικής προσφυγιάς και βρέθηκε να κατοικεί στο Brno της Τσεχίας.

Μέσα σε λίγες γραμμές, η ιστορία της Ελλάδας…

Η Αλκμήνη Λογοθέτη έφυγε χθες στα 92 και η επιθυμία της ήταν να σκορπιστεί η τέφρα της στον αγαπημένο της Κόζιακα, το βουνό που σκίαζε τα πρώτα χρόνια της ζωής της, εκεί στο χωριό της Φήκης.

Δεν γνωρίζουμε αν είχε διαβάσει το ποίημα του Κάλβου η αντάρτισσα, όμως με η τελευταία της πράξη ταιριάζει ακριβώς με τα λόγια του:
Ας μη μου δώσει η μοίρα μου εις ξένην γην τον τάφον· είναι γλυκύς ο θάνατος μόνον όταν κοιμώμεθα εις την πατρίδα.

Τα θερμά μας συλλυπητήρια στην οικογένεια της και δεσμευόμαστε σύντομα να υπάρξει μια πιο εκτεταμένη αναφορά στην δράση αυτής της αξιόλογης γυναίκας.