ΔΣΕ- 123 Ταξιαρχία

-Ψηλά στον νοτιοανατολικό Ολυμπο, στην περιοχή «Πατωμένη» του χωριού Καλλιπεύκη, ήταν η έδρα της 123ης Ταξιαρχίας του ΔΣΕ,
Η 123η Ταξιαρχία, όπως μετονομάστηκε, το Μάη του 1948, το αρχηγείο Ανατολικής Θεσσαλίας του ΔΣΕ, με διοικητή τον Φεραίο (Μιχάλης Παπαδάμος, γεννημένος το 1911 στο Βελεστίνο), είχε στη δύναμή της 3 τάγματα, με έμπειρους διοικητές και μαχητές, και ήταν ενταγμένη στην 1η Μεραρχία, με διοικητή τον Γιώτη (Χαρ. Φλωράκης), που είχε στη δύναμή της 4 ταξιαρχίες, (123η, 138η, 192η και την ταξιαρχία ιππικού).

-ΟΚΔΑ (Ομάδες Καταδιωκόμενων Δημοκρατικών Αγωνιστών)
ή ΟΔΕΚΑ (Ομάδες Δημοκρατικών Ενόπλων Καταδιωκόμενων Αγωνιστών).
Τέτοιες ομάδες υπήρχαν:
Στα Πιέρια και τον Ολυμπο με επικεφαλής τον Τσικιρτζή,
στη Θεσσαλία με επικεφαλής τους Κίσσαβο και Καρτσιώτη,
στο Βέρμιο με επικεφαλής τον Ακρίτα,
στο Πάικο με επικεφαλής τον Σοφιανό,
στην Κεντρική Μακεδονία με επικεφαλής τον Στράτο,
στα Χάσια, Βόιο και Γράμμο με επικεφαλής τον Υψηλάντη και τον Γιαννούλη,
στο Βίτσι με επικεφαλής τον Κεραυνό,
στην Ηπειρο με επικεφαλής τον Αχ. Πετρίτη,
στη Ρούμελη με επικεφαλής τον Διαμαντή,
στη Δυτική Μακεδονία (Πίνδος) με επικεφαλής τον Λασσάνη κ. ο. κ.
Οι καπεταναίοι τέτοιων αντάρτικων ομάδων - μετά και τις σχετικές αποφάσεις της 2ης Ολομέλειας της ΚΕ του ΚΚΕ - συναντήθηκαν και αποφάσισαν στις 28 Οκτώβρη να συγκροτήσουν το Γενικό Αρχηγείο Ανταρτών.

Στις 27-12-1946 ιδρύεται το Γενικό Επιτελείο του ΔΣΕ .
Τον Ιανουάριο του 1947 σχηματίστηκε το Αρχηγείο Ευρυτανίας με αρχηγό τον Ερμή -Βασίλη Πριόβολο- και επίκεντρο τα Φουρνά.
Τον Απρίλιο του 1947 (Μ. Παρασκευή), έγινε η πρώτη μάχη στον Αη Λιά Φουρνάς, όπου σκοτώνονται 6 αντάρτες του ΔΣΕ και ο καπετάνιος Καλογερόπουλος.

-Το ΑΡ - ( Αρχηγείο Ρούμελης)- είχε συγκροτηθεί στις 25 Γενάρη 1947 στο χωριό Αργύρια από τους: Γούσια (Γιώργη Βοντίτσιο), Νίκο Τριανταφύλλου, Γιώτη (Χαρίλαο Φλωράκη), Διαμαντή (Γιάννη Αλεξάνδρου) και Ερμή (Βασίλη Πριόβολο).

-το 1946, στις 28 Οκτώβρη, συγκροτήθηκε το Γενικό Αρχηγείο του Δημοκρατικού Στρατού Ελλάδας (ΔΣΕ), στην Τσούκα Αντιχασίων, για το συντονισμό και την ενιαία καθοδήγηση των ανταρτών, στα διάφορα μέρη της Ελλάδας.
Στη Ρούμελη υπήρχαν δύο συγκροτήματα.
Το ένα στα βουνά Παρνασσός - Γκιώνα - Βαρδούσια με αρχηγό τον Διαμαντή (Γιάννη Αλεξάνδρου), με 39 ένοπλους καταδιωκόμενους.
Το άλλο, στο βουνό Οίτη και στην περιοχή της Ορεινής Δυτικής Φθιώτιδας, με επικεφαλής τους Μπελή και Κ. Παλαιολόγου με 52 μαχητές.

-Καπετάν Στάθης- Ετέρα ληστοσυμμορία δυνάμεως 150 περίπου ανδρών είναι εγκατεστημένη εις χαράδρα έξω του χωρίου Σαρακηνοί όπου φέρεται ότι είναι και το λημέρι του επί κεφαλής όλων αυτών των συμμοριών Καπετάν-Στάθη.

-Οι Διοικήσεις των ανταρτών ήταν τριμελείς, αποτελούνταν από Στρατιωτικό, Πολιτικό και Καπετάνιο.

-Το Γενικό Στρατηγείο των ανταρτών έμεινε στο Περτούλι μέχρι τις 24 Οκτώβρη, οπότε και μετακινήθηκε - λόγω των μεγάλων στρατιωτικών γερμανικών επιχειρήσεων - για να φθάσει ύστερα από μια μεγάλη πορεία, στις 17 Νοέμβρη, στο χωριό Κεράσοβο της Ευρυτανίας, όπου και παρέμεινε μέχρι την απελευθέρωση.
Αργότερα είχε έδρα τη Λαμία, τα Τρίκαλα και για λίγες μέρες σε Μέτσοβο και Μουρελί.

• Μαύρο μπερέ φορούσαν οι άνδρες του ΕΛΑΣ Πελοποννήσου, πράσινο οι άνδρες του ΕΔΕΣ και της ΕΣΕΑ.

ΔΣΕ - Πολιτικός Επίτροπος
-Ο κύριος υπεύθυνος για την πολιτική δουλειά στο ΔΣΕ ήταν ο Πολιτικός Επίτροπος και η κύρια αποστολή του ήταν να βοηθά με την όλη δουλειά του το έργο του Διοικητή, ώστε αυτός να μπορεί να 'χει στη διάθεσή του ένα καθ' όλα αξιόλογο τμήμα για να το οδηγεί στη νίκη.
-Με τη δουλειά του καθώς και με το ζωντανό του παράδειγμα ανέπτυσσε τη σιδερένια στρατιωτική πειθαρχία.
-Ο Πολιτικός Επίτροπος ήταν ο άμεσος βοηθός του Στρατιωτικού Διοικητή σ' όλα τα ζητήματα.
-Ιδιαίτερα ασχολούνταν με την απαραίτητη ιδεολογικοπολιτική και ηθική προετοιμασία του στρατιωτικού τμήματος.
Για τη συνειδητή πειθαρχία. Για την εφαρμογή στην πράξη των διαταγών του Στρατιωτικού Διοικητή.
-Ταυτόχρονα ενδιαφερόταν για όλα τα ζητήματα που αφορούσαν τους μαχητές και τις μαχήτριες του τμήματός του (π.χ., ζητήματα διατροφής, αναγκών ρουχισμού και υπόδησης, προσωπικών τους σχέσεων, με τη Διοίκηση κι άλλα).
Οφειλε ο ίδιος να είναι το παράδειγμα ηρωισμού και αυτοθυσίας.
ΚΑΛΟΚΑΙΡΙ 1946
Η κατάσταση του ΔΣΕ
Διάρθρωση, δύναμη και ανάγκες
Μέχρι τις αρχές καλοκαιριού του 1946 οι αντάρτες συγκροτούσαν μικρές ομάδες από καταδιωκόμενους αγωνιστές, ασύνδετες μεταξύ τους. Τον Ιούνη του '46 πραγματοποιείται το πρώτο βήμα συνένωσης των ανταρτικών δυνάμεων. Οι ομάδες των καταδιωκόμενων συνενώνονται σε μεγαλύτερα τμήματα που ονομάζονται συγκροτήματα και έχουν δύναμη από 70 ως και 100 άνδρες. Στο διάστημα του καλοκαιριού τα συγκροτήματα θα ενωθούν με τη σειρά τους κι έτσι θα δημιουργηθούν τα Αρχηγεία Περιφερειών. Τέτοια Αρχηγεία Περιφερειών θα δημιουργηθούν στον Ολυμπο, στον Κίσσαβο, στα Πιέρια, στο Γράμμο, στα Χάσια, λίγο αργότερα στον Εβρο κ.ο.κ. Τον Οκτώβρη του '46 η αντάρτικη δράση θα γνωρίσει ανάπτυξη στην Ηπειρο και τη Ρούμελη.

Στις 28/10/46 οι ανταρτικές δυνάμεις συνενώνονται υπό ενιαία διοίκηση με τη δημιουργία του Γενικού Αρχηγείου των Ανταρτών. Μετά την ίδρυση του Γενικού Αρχηγείου, ο ανταρτικός στρατός θα πάρει σιγά - σιγά την εξής μορφή οργανωτικής συγκρότησης: Ομάδα μάχης - Συγκρότημα - Περιφερειακό Αρχηγείο - Αρχηγείο Περιοχής - Γενικό Αρχηγείο. Στις αρχές Γενάρη του '47 το Συγκρότημα μετονομάστηκε σε λόχο. Επίσης συγκροτήθηκαν και τα τάγματα που διοικούνταν από τα Περιφερειακά Αρχηγεία, ενώ υπήρχαν και τάγματα που διοικούνταν απευθείας από τα Αρχηγεία Περιοχών.

Στις 8/12/1946 στο μοναστήρι της Αγίας Τριάδας του Νοτίου Ολύμπου (πάνω από το χωριό Σπαρμός) εκδόθηκε πολυγραφημένο το πρώτο φύλλο της εφημερίδας "ΕΞΟΡΜΗΣΗ", που ήταν όργανο του Γενικού Αρχηγείου των ανταρτών. Επίσης, στις 27/12 του ιδίου έτους με διαταγή του Γενικού Αρχηγείου ο αντάρτικος στρατός μετονομάστηκε σε Δημοκρατικό Στρατό Ελλάδας (ΔΣΕ).

http://www.tovima.gr/books-ideas/article/?aid=300750

Ντέιβιντ Γουάλας- Edwards

http://clubs.pathfinder.gr/542psarros/196892?zoom=7&album=68824
Κρις Γουντχάουζ

Η σύνθεση της 3ης Μεραρχίας του ΔΣΠ
Η σύνθεση της ηρωικής 3ης Μεραρχίας του ΔΣΕ στην Πελοπόννησο είναι η εξής:
Διοικητής, Στέφανος Γκιουζέλης, συνταγματάρχης, μέλος του Πολεμικού Συμβουλίου του ΔΣΕ, Πολιτικός Επίτροπος, Βαγγέλης Ρογκάκος, αντισυνταγματάρχης, Βοηθός Πολιτικού Επιτρόπου, Κώστας Μουλόπουλος και Επιτελάρχης ο Γιώργος Κονταλώνης, αντισυνταγματάρχης.
Επόπτης όλων των Γραφείων του Επιτελείου 3ης Μεραρχίας, Γιώργος Αρετάκης (Σφακιανός), αντισυνταγματάρχης.
Διευθυντής του Γραφείου Επιχειρήσεων, Κώστας Μπασακίδης, αντισυνταγματάρχης
Διευθυντής 2ου Γραφείου, Λυκούργος Γιαννούκος (Μετερίζης), ταγματάρχης
Διευθυντής Δικαστικού, Νίκος Γκότσης, αντισυνταγματάρχης
Διοικητής Λαϊκής Πολιτοφυλακής, Ηλίας Κιαπές, αντισυνταγματάρχης
Διευθυντής Επιμελητείας, Γιάννης Παπαδόπουλος, ταγματάρχης
Υπεύθυνος Δημοκρατικής Νεολαίας, Γιάννης Κώνστας (Αγγελος)
Διοικητής της Σχολής Αξιωματικών, Κώστας Κανελλόπουλος, αντισυνταγματάρχης
Διοικητής Λόχου Ασφαλείας, Νίκος Πανούσης, λοχαγός
Διοικητής της 22ης Ταξιαρχίας, Γιάννης Σαρρής (Σαρήγιαννης), αντισυνταγματάρχης, Πολιτικός Επίτροπος (ΠΕ), Χριστόφορος Κώνστας, αντισυνταγματάρχης.
Διοικητής της 55ης Ταξιαρχίας, Θεόδωρος Πρεκεζές, αντισυνταγματάρχης, ΠΕ, Κώστας Λαδάς, ταγματάρχης.
Περιφερειακά Αρχηγεία:
Διοικητής Αρχηγείου Πάρνωνα, Γιώργος Ατζακλής, ταγματάρχης, ΠΕ Νίκος Λάτσης, ταγματάρχης.
Διοικητής Αρχηγείου Ταϋγέτου, Κώστας Ξυδέας, ταγματάρχης, ΠΕ Γιώργος Παπαδόπουλος, λοχαγός.
Διοικητής Αρχηγείου Μαινάλου Δημήτρης Γιαννακούρας (Πέρδικας), ταγματάρχης, ΠΕ Γιώργος Σπυρόπουλος.
Διοικητής Αρχηγείου Αχαΐας - Ηλείας Δημήτρης Πετρόπουλος (Ζαχαριάς), ταγματάρχης, ΠΕ Θωμάς Αγγελάκος, ταγματάρχης.
Διοικητής Αρχηγείου Αργολιδοκορινθίας, Μανώλης Σταθάκης, αντισυνταγματάρχης, ΠΕ Γιώργης Δαράκης, λοχαγός.

Η πρώτη ομάδα του ΔΣΕ στην Ηπειρο

Μια μαρτυρία για τη συγκρότηση και τα πρώτα βήματα των

"καταδιωκομένων αγωνιστών" στις βουνοκορφές του Γράμμου

Δημοσιεύουμε σήμερα ένα σημείωμα του αναγνώστη μας Νίκου Ζάγκαλη, σχετικά με τις συνθήκες, μέσα στις οποίες βγήκε η πρώτη ομάδα του ΔΣΕ στο χώρο της Ηπείρου, τη σύνθεσή της και άλλες χρήσιμες ιστορικά πληροφορίες.

"Μετά τη Συμφωνία της Βάρκιζας παραδώσαμε τα τιμημένα όπλα μας και γυρίσαμε στα χωριά μας, κάνοντας σχέδια για το μέλλον. Άλλος να ερωτευτεί και άλλος να παντρευτεί, άλλος να πάει να σπουδάσει και άλλος να δουλέψει στα χωράφια του. Άλλος να ψάξει για δουλειά και να ταξιδέψει. Κυρίως το τελευταίο, για μας τους Ηπειρώτες, αφού αυτή ήταν και είναι η μοίρα μας. Η πολιτεία την είχε και την έχει εγκαταλειμμένη την "εύανδρο Ήπειρο".

Δε μας άφησαν, όμως, να πραγματοποιήσουμε τα σχέδιά μας. Οι συνεργάτες των καταχτητών γρήγορα μετατράπηκαν σε εθνικόφρονες και σε εκτελεστικά όργανα των "συμμάχων" και αμέσως μετά τη Βάρκιζα άρχισαν ενάντιά μας έναν ακήρυκτο εμφύλιο πόλεμο. Εμείς, οι αγωνιστές της Εθνικής Αντίστασης, δεν πολεμήσαμε τους φασίστες καταχτητές, για να σκύψουμε το κεφάλι στην άλλη πλευρά του ίδιου νομίσματος, στους Aγγλοαμερικανούς επεμβασίες. Ετσι, άοπλοι και κυνηγημένοι πήραμε πάλι τα βουνά και τα λαγκάδια, για να φυλάξουμε το κεφάλι μας για ένα χρόνο και κάτι. Η αντοχή, όμως, είχε ορισμένα όρια. Έτσι, το καλοκαίρι του 1946, βρεθήκαμε καταδιωκόμενοι στο Δυτικό Γράμμο 17 Ηπειρώτες και αποτελέσαμε την πρώτη ομάδα του ΔΣΕ στην Ήπειρο. Μια άλλη ομάδα, που υπήρχε νωρίτερα, με επικεφαλής τον Λεωνίδα Ράφτη εξοντώθηκε, ο δε Λεωνίδας πιάστηκε, πέρασε Στρατοδικείο στα Γιάννινα και εκτελέστηκε.

Η ομάδα αποτελούνταν από τους παρακάτω:

1. Ράφτης Κώστας (Νεμέρτσικας) από την Κάτω Μερόπη Πωγωνίου

2. Κοντοπάνος Φώτης (Αννίβας) από τα Δολιανά Πωγωνίου

3. Παπαδόπουλος Βαγγέλης (Φωκάς) από τα Γιάννινα

4. Σκέβης Σπύρος από το Λιά Φιλιατών

5. Λεπενιώτης Παναγιώτης από τη Βύσανη Πωγωνίου

6. Πέτρου Τάκης από τα Δολιανά Πωγωνίου

7. Καραντάνης Μήτσος από τα Δολιανά Πωγωνίου

8. Λαϊνάς Σπύρος από την Καρδίτσα

9. Ζάγκαλης Νίκος από τις Δρυμάδες Πωγωνίου

10. Κερλεγκίτσης Γιώργος από τη Χρυσόραχη

11. Νάστος Βασίλης από το Κεφαλόβρυσο Πωγωνίου

12. Ευαγγέλου Βασίλης από την Κόνιτσα

13. Λιόντος Στράτος από τη Ζίτσα

14. Σταβρίδης Βασίλης από την Κάτω Μερόπη Πωγωνίου

15. Βρυσάκης Σιάτρας από τη Ζίτσα

16. Μάτσης Γιώργος από τις Νεγράδες

17. Ενας νεολαίος από το Κεφαλόβρυσο, που ήρθε σε μας, μια δυο μέρες πριν τραυματιστεί και δε θυμάμαι το όνομά του.

Διοίκηση της ομάδας ήταν ο Νεμέρτσικας και ο Αννίβας, οι δε Φωκάς και Σκέβης ήταν ομαδάρχες.

Λίγο αργότερα, στην περιοχή της Ηπείρου, εμφανίστηκαν οι ομάδες του Πετρίτη, του Παλιούρα και του Κίρλα.

Αποκλεισμός της ΕΚΚΑ από τη ρίψη οπλισμού.

Τον Αύγουστο 1942, οι ομάδες Ψαρρού ειδοποιήθηκαν από την Αθήνα να περιμένουν ρίψη οπλισμού από αεροπλάνα στη Γκιώνα. Και όπως συνηθιζόταν, απεστάλη στη θέση αναμονής της ρίψεως απόσπασμα υποδοχής της που τοποθέτησε επί του εδάφους τα σήματα αναγνωρίσεως. Τα αεροπλάνα, πράγματι, ήλθαν, αντελήφθησαν τα σήματα, γιατί πέρασαν πολλές φορές επάνω από αυτά και σε χαμηλό ύψος. Παρά ταύτα τον οπλισμό τον έρριψαν στην περιοχή που ήταν εγκατεστημένος ο ΕΛΑΣ, ο οποίος, μέχρι τότε, είχε λάβει και άλλες επτά ρίψεις, ενώ οι ομάδες της ΕΚΚΑ δεν είχαν λάβει καμιά. Το γεγονός αυτό απογοήτευσε τους οπαδούς της ΕΚΚΑ σε τέτοιο σημείο, ώστε πολλοί δεν ήθελαν να λάβουν μέρος άλλη φορά στο απόσπασμα υποδοχής των ρίψεων.

http://ellhnikaxronika.blogspot.gr/2013/10/blog-post.html

Οι λίρες στην Εθνική Αντίσταση

Μηπως ξερετε ποια ομαδα ειχε εδρα την Μακρακωμη ,και συγκεκριμενα στην εκκλησια αρχηγειο για ενα διαστημα;Σε ποιο συνταγμα ανηκε;Μηπως εχουμε κι ονοματα;

Η Μάχη της Μακρακώμης
Στις 6 Οκτωμβρίου 1943 ένας λόχος ΕΛΑΣιτών του 36ου Συντάγματος της ΧΙΙΙ Μεραρχίας απόκρουσε αποτελεσματικά επίθεση 700 ανδρών των Ες-Ες έξω από τη Μακρακώμη. Οι Ούννοι με 71 αυτοκίνητα, 3 τάνκς, 4 αλυσιδο φόρα και 4 κανόνια, ξεκίνησαν για να πατήσουν το λίκνο του αντάρτικου, το Καρπενήσι. Οκτώ ώρες κράτησε η μάχη αυτή, τα γύρω υψώματα και η ίδια η Μακρακώμη ανασκάφτηκαν κυριολεκτικά από τα εχθρικά πυροβόλα και τους όλμους. Μα τελικά ο εχθρός δεν πέρασε. Αναγκάστηκε ηττημένος, με βαριές απώλειες να επιστρέψει στη Λαμία. Οι λίγοι ΕΛΑΣίτες τους θέρισαν με το νέο οπλισμό που είχαν πάρει αφοπλίζοντας λίγες μέρες πριν τους Ιταλούς μετά τη συνθηκολόγησή τους. Η Θρυλική αντάρτισσα Θύελλα πολέμησε πλάι στους συντρόφους της παλικαρίσια και διακρίθηκε. Ο ΕΛΑΣ στη μάχη αυτή είχε ένα νεκρό το Β.Δροσίνη. Επέτειο αυτής της μάχης γιορτάζουν, με πρωτοβουλία του Δημάρχου και του Δημοτικού συμβουλίου, οι Μακρακώμιτες κάθε χρόνο στις 6 Οκτωμβρίου στο χώρο του Ηρώου όπου γίνεται επιμνημόσυνη δέηση και προσκλητήριο των νεκρών του πολέμου 1940-41

ΠΟΡΕΙΑ
Ουδέποτε κινούνται ημέραν. Επίσης σπανίως από γνωστά και ακάλυπτα μονοπάτια. Εάν όμως είναι υποχρεωμένοι τότε βαδίζουν με πολλάς προφυλάξεις κατ' άνδρα και εις απόστασιν 25 με 30 μέτρα έκαστος. Αφ' ενός μεν διά να μην έχουν πολλάς απωλείας εάν πέσουν εις ενέδραν αφ' ετέρου διά να έχουν καιρόν να λάβουν διατάξεις μάχης. Πάντοτε αποφεύγουν τον πυκνόν σχηματισμόν. Κατά την πορείαν απαγορεύονται αυστηρώς οι ομιλίες το κάπνισμα και ο κάθε θόρυβος.
Κατά την νύκταν αι αποστάσεις περιορίζονται εις 10-12 μέτρα κατ' άνδρα.
Στην εμπροσθοφυλακή και οπισθοφυλακή τοποθετούνται πάντοτε έμπιστα πρόσωπα διά πολλούς λογούς αλλά κυρίως προς αποφυγήν λιποταξίας.
Εάν είναι υποχρεωμένοι να περάσουν κοντά από τμήματα στρατού ή κατωκειμένους τόπους, βγάζουν τα παπούτσια τους.
Πίσω από κάθε φάλαγγα ο τελευταίος συμμορίτης σέρνει κλαδιά από δένδρα διά να μην είναι δυνατόν να υπολογισθή ο αριθμός των διελθόντων και κατά το δυνατόν να εξαλειφθούν.
Οι συμμορίται επίσης διά παραπλάνησιν όταν πλησιάζουν προς το σημείον που θα εγκαταλείψουν το μονοπάτι πολλάκις διατάσσονται και ολόκληρος η φάλαγξ κάνει μεταβολή. Συνεχίζεται τότε το βάδισμα και όλη η φάλαγξ προχωρεί με την πλάτ